Choroba alkoholowa rozwija się stopniowo przez wiele lat, równie powoli następuje współuzależnienie najbliższych osób. Przestają żyć własnym życiem, swoje potrzeby podporządkowują potrzebom osoby uzależnionej od alkoholu. W rezultacie potrzebują terapii, podobnie jak alkoholik, narkoman czy hazardzista.
Czym jest współuzależnienie od alkoholu?
Współuzależnienie od alkoholu jest pełnym podporządkowaniem się potrzebom osoby uzależnionej. Postępuje powoli wraz z rozwojem choroby alkoholowej. Osoby z najbliższego otoczenia alkoholika stopniowo rezygnują z własnych potrzeb. Zaprzestają spotkań ze znajomymi, tracą zainteresowanie swoim hobby.
W rezultacie prowadzi to do całkowitego skupienia się na potrzebach osoby uzależnionej, a nawet ich wyprzedzania. Stopniowo osoba współuzależniona przejmuje na siebie obowiązki i odpowiedzialność za całą rodzinę.
Objawy współuzależnienia
Choroba alkoholowa nadal jest sprawą wstydliwą. Z tego względu osoby najbliższe za wszelką cenę chcą ukryć problem przed otoczeniem. Nawet jeżeli dochodzi do przemocy fizycznej, zawsze znajdują jakieś wytłumaczenie i usprawiedliwienie. Takim postępowaniem dają alkoholikowi przyzwolenie nie tylko na dalsze picie, ale także na kontynuowanie przemocy. Zaprzeczenie i ukrywanie problemu stopniowo przyczynia się do zaburzenia relacji w rodzinie. Odpowiedzialność za jej funkcjonowanie spada na partnera, ale także często na dzieci.
Typowymi objawami współuzależnienia od alkoholu są:
- usprawiedliwianie – to szukanie argumentów usprawiedliwiających picie, np. stres, koledzy, problemy w pracy,
- kontrolowanie – osoba współuzależniona stara się kontrolować picie alkoholu, jego ilości i okoliczności picia,
- przejmowanie obowiązków – osoby współuzależnione stopniowo wyręczają alkoholika i przejmują na siebie sprzątanie, opiekę nad dziećmi, gotowanie, powoduje to ciągłe zmęczenie fizyczne,
- poczucie odpowiedzialności – alkoholik w miarę postępu uzależnienia zwalnia się z odpowiedzialności za funkcjonowanie rodziny, przejmuje ją na siebie osoba współuzależniona, dokłada wszelkich starań, by rodzina funkcjonowała w miarę normalnie, podejmuje dodatkową pracę w celu zapewnienia środków finansowych.
Efektem takich zachowań jest zaniedbywanie własnych potrzeb, bo często po prostu brakuje na nie czasu. Dotyczy to nie tylko zainteresowań i życia towarzyskiego, ale także wyglądu lub dbania o własne zdrowie. W efekcie prowadzi to do złego stanu emocjonalnego osób współuzależnionych, które bardzo słabo kontrolują swoje zmienne nastroje, Często zdarza się im agresja kierowana do osób z najbliższego otoczenia, np. dzieci lub popadają w stan apatii, a nawet depresji.
Czy współuzależnienie od alkoholu należy leczyć?
Pojęcie współuzależnienia pojawiło się w latach 70. poprzedniego wieku. Psycholodzy dostrzegli, że leczenia wymagają nie tylko osoby uzależnione, ale także ich partnerzy. Wiele osób uważa, że stojąc u boku osób uzależnionych pomagają im wyjść z nałogu, że zmienią swoje postępowanie. Niestety to tylko ułuda. W efekcie zwalniają ich z wszelkiej odpowiedzialności i obowiązków, tracą własną tożsamość i całkowicie podporządkowują się alkoholikom. Tylko nieliczna grupa osób współuzależnionych decyduje się na zerwanie toksycznego związku.
Niektóre ośrodki leczenia uzależnień od alkoholu prowadzą także terapię dla osób współuzależnionych. Czasami jest ona trudniejsza niż terapia osób uzależnionych. Przede wszystkim wymaga przewartościowań i zmiany postrzegania osoby uzależnionej. Nie jest to łatwe i wymaga czasu. Najlepsze rezultaty przynosi terapia grupowa prowadzona przez osoby, które wyszły ze współuzależnienia. Taka terapia daje możliwość zapoznania się z problemami innych osób współuzależnionych, poznania sposobów radzenia sobie ze współuzależnieniem. Mitingi psychologiczne uczą asertywności i dbania o własne potrzeby oraz odzyskanie własnej tożsamości.
Psychoterapia osoby współuzależnionej odgrywa także bardzo ważną rolę w leczeniu samego uzależnionego. Jasno postawione warunki dopingują go zwalczenia nałogu i trwaniu w stanie trzeźwości. Alternatywą może być rozpad związku, taka perspektywa dla alkoholika oznacza utratę poczucia bezpieczeństwa.
Terapia osób współuzależnionych od alkoholu pozwala odnaleźć im siłę i motywację do zmiany swoich dotychczasowych zachowań. To najlepsza droga do odbudowania właściwych relacji w rodzinie, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa dzieciom oraz odbudowania własnej samooceny. To właśnie poczucie niskiej wartości jest jedną z przyczyn współuzależnienia i podporządkowania swoich potrzeb alkoholikowi.
Artykuł sponsorowany
